Η προσωπικότητα είναι αυτό που μας κάνει μοναδικούς. Είναι ο τρόπος που σκεφτόμαστε, που αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε, είναι αυτό που μας κάνει να διαφέρουμε από όλους τους υπόλοιπους και διαμορφώνεται από τις εμπειρίες, όπως και από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει κανείς. Σημαντικό ρόλο παίζει η στενή οικογένεια και οι φίλοι , αλλά και τα μοναδικά γεγονότα ζωής (π.χ. ο θάνατος κάποιου γονέα, διαζύγιο των γονιών, κακοποίηση). Φυσικά δεν μπορούμε να λησμονήσουμε την επιρροή που φαίνεται να έχουν τα γονίδια στην ανάπτυξη των διαταραχών της προσωπικότητας.
Είναι σύνηθες η προσωπικότητα να παραμένει σταθερή στο πέρασμα του χρόνου. Άρα τι είναι αυτό που διαφοροποιεί κάποιον που έχει ΔΠ από τους υπόλοιπους; Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι ο τρόπος σκέψης, τα συναισθήματα και η συμπεριφορά αποκλίνουν σημαντικά από όσα θεωρούνται σε κάθε κουλτούρα ως τα φυσιολογικά για τη νόρμα. Συνακόλουθο αυτού είναι το άτομο να αισθάνεται δυσανάλογο άγχος και να δημιουργούνται προβλήματα στη λειτουργικότητα του, που έχουν μεγάλη χρονική διάρκεια.
Πιο συγκεκριμένα οι ΔΠ χωρίζονται σε 10 τύπους. Αφορούν μακροχρόνια μοτίβα συμπεριφορών καθώς και προσωπικές αντιλήψεις γεγονότων που διαφέρουν κατά πολύ από όσα θα αντιλαμβανόταν ο μέσος άνθρωπος. Το μοτίβο της εμπειρίας και της συμπεριφοράς ξεκινά νωρίς στην εφηβεία του ατόμου, ή στην αρχή της ενηλικίωσης και προκαλεί άγχος, ή προβλήματα στη λειτουργικότητα. Χωρίς την κατάλληλη θεραπεία οι ΔΠ μπορεί να διαρκέσουν αρκετά χρόνια. Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι οι ΔΠ επηρεάζουν τουλάχιστον 2 από τους ακόλουθους τομείς:
• Τον τρόπο που σκέφτεται κανείς για τον εαυτό του και τους άλλους.
• Τον τρόπο που ανταποκρίνεται κανείς συναισθηματικά.
• Τον τρόπο που σχετίζεται κανείς με τους υπόλοιπους.
• Τον τρόπο που ελέγχει κανείς τη συμπεριφορά του.
Σχετικά με την προτεινόμενη θεραπεία για τις ΔΠ, η φαρμακευτική αγωγή βοηθά στη σταθεροποίηση των καταθλιπτικών συναισθημάτων και την διαχείριση πιθανών ενεργών αυτοκτονικών ιδεασμών. Η ψυχοθεραπεία έχει αποδειχθεί ως η καταλληλότερη θεραπεία για αυτού του τύπου τις διαταραχές και μπορεί να συμπεριλάβει και άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Ιδανικά η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να περιλαμβάνει τη συνεργασία μεταξύ ενός ψυχιάτρου και ενός ψυχολόγου, την ενεργή συμμετοχή του θεραπευόμενου και την συμμετοχή και υποστήριξη του οικογενειακού περιβάλλοντος. Τι μπορείς να κάνεις εσύ για να βοηθήσεις στη θεραπεία:
1. Μάθε για τη διάγνωσή σου. Η γνώση και η κατανόηση της διάγνωσής σου μπορεί να σε ενδυναμώσει και να σε βοηθήσει να μείνεις εστιασμένος στη θεραπευτική διαδικασία.
2. Να είσαι σωματικά ενεργός. Η φυσική δραστηριότητα και η άσκηση μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στη διαχείριση συμπτωμάτων όπως η κατάθλιψη, το στρες και το άγχος.
3. Απέφυγε το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Η χρήση αλκοόλ και παράνομων ουσιών μπορεί να χειροτερέψει τα συμπτώματα, ή να αντιδράσει με τη φαρμακευτική σου αγωγή.
4. Μην αμελείς την υγεία σου. Συνέχισε να φροντίζεις τον εαυτό σου και μην παραλείπεις τις απαραίτητες επισκέψεις σε γιατρούς όλων των ειδικοτήτων που θα επισκεπτόσουν σε άλλη περίπτωση.
5. Βρες υποστήριξη. Πολλοί βρίσκουν βοηθητική την ένταξή τους σε ομάδες υποστήριξης στις οποίες συμμετέχουν και άλλοι άνθρωποι με διαταραχές προσωπικότητας.
6. Κράτα ημερολόγιο για να εκφράζεις τα συναισθήματά σου.
7. Δοκίμασε τεχνικές χαλάρωσης και διαχείρισης του άγχους.
8. Μείνε συνδεδεμένος με την οικογένεια και τους φίλους σου. Απέφυγε την κοινωνική απομόνωση.